Dutch-Asiatic Shipping in the 17th and 18th centuries

Bewerkt door: J.R. Bruijn, F.S. Gaastra, I. Schöffer, met medewerking van E.S. van Eyck van Heslinga

Tussen 1595 en 1795 vertrokken onder het gezag van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de aan de VOC tot 1602 voorafgaande voorcompagnieën meer dan 4700 schepen van Nederland naar Azië en ondernamen ruim 3400 schepen de terugreis. Deze scheepvaart – basis voor de Nederlandse handel tussen Europa en Azië – is in een systematisch overzicht ondergebracht in Dutch-Asiatic Shipping.

De bronnen voor dit overzicht worden gevormd door de ‘uitloopboeken’ die in het archief van de VOC zijn te vinden. Van elke reis zijn kerngegevens genoteerd: naam van het schip, naam van de schipper, tonnage van het schip, jaar en werf van de bouw, de VOC-kamer waarvoor het schip voer, data van vertrek, tussenstop (aan Kaap de Goede Hoop) en aankomst, bemanning (uitgesplitst in verschillende categorieën), waarde van de retourlading en bijzonderheden over de reis, zoals muiterij, schipbreuk en de naam van de commandant van de retourvloot.

Deze gegevens beslaan de delen II (Outward voyages) en III (Homeward voyages) van Dutch-Asiatic Shipping. Deel I bevat een inleiding met in ruim 200 bladzijden een beknopte analyse van verschillende aspecten van de scheepvaart van de VOC, zoals over de bouw en het type van schepen, de duur en risico’s van de reis en de werving en lotgevallen van de bemanning. Ook bevat dit deel een overzicht van bronnen en literatuur.

Dutch-Asiatic Shipping vormt de basis voor systematisch onderzoek naar de scheepvaart van de VOC.