De tol van Iersekeroord. Documenten en rekeningen 1321-1572

Uitgegeven door W.S. Unger (jaar van publicatie: 1939)

De tol van Iersekeroord – op de punt van het thans verdronken Land van Reimerswaal, tegenover Bergen op Zoom – was in oorsprong een van de wachttollen van Geervliet, de oudste Hollandse tol. Te Iersekeroord betaalden die kooplieden en schippers tol, die via de Zeeuwse binnenwateren van of naar Vlaanderen (Brugge, Gent) of Brabant (Bergen op Zoom, Antwerpen) voeren en die niet langs Geervliet passeerden. In de loop van de 15e eeuw groeide Iersekeroord uit tot een zelfstandige tol, die op zijn beurt wachttollen kreeg in de havens en haventjes van de diverse Zeeuwse eilanden. De tol was aan de Oosterschelde gesitueerd, zolang die de belangrijkste vaarweg was. Toen echter de Honte, de latere Westerschelde, beter bevaarbaar werd en de handel richting Antwerpen, Brussel en Gent ging overnemen, werd het hoofdkantoor naar Antwerpen verplaatst (1532).

De bronnenuitgave bevat documenten (1321-1572), waaronder tarieflijsten, een overzicht van de opbrengsten van de tol (1346-1572) en gegevens uit de bewaard gebleven rekeningen (1418-1570). De uitgave is mede van belang, omdat een belangrijk deel van het archiefmateriaal in 1940 verloren is gegaan.