Dossier Werkdruk: Conclusies
De prestatiemaatschappij is merkbaar in alle hoeken van het historisch werkveld. Van een vast contact tot eigen baas, van leerkracht tot journalist, de druk om te presteren blijft. Al blijkt uit allerlei onderzoeken dat mensen met een vast contract toch iets minder werkstress ervaren. We blijven onszelf werk opleggen, ook werkzaamheden die helemaal niets met ons werk te maken hebben. Al werken we niet meer dan vroeger, de werkstress is wel hoger. Door alle technische en economische ontwikkelingen stopt het werk nooit meer. Op basis van alle gesprekken en bekeken dossiers geeft Historici.nl de volgende suggesties om de prestatiemaatschappij door te komen.
1. Rust
Het is een enorme open deur, maar dat maakt het niet minder belangrijk: neem rust! Werk bijvoorbeeld niet op vrije dagen en kijk dan ook niet naar de berichten van je werkmail. Plan vrije dagen in en houd jezelf dan ook aan die vrije dagen. Het is goed om jezelf dit aan te leren, want volgens Bram Mellink kan het nog wel een aantal jaren duren voordat een nieuw soort samenleving zich aandient.
2. Zeg eens ‘nee’
“Kun jij volgende week een extra lezing geven over dat ene onderwerp waar je helemaal niet in zit?” “Wil jij die extra taken op je nemen?” “Wil je volgende week een extra dag werken?” Kun jij dat ene verslag maken?” “Ik heb nog een opdracht liggen, is dat iets voor jou?” Zeg gerust eens ‘nee’, luidt het advies van onder meer Dennie Oude Nijhuis. Grenzen aangeven is niet schadelijk voor een loopbaan en jezelf overwerken is juist wel kwalijk.
3. Kwaliteit
Uit de verhalen van de historici, maar ook uit enkele onderzoeken komt naar voren dat geen kwaliteit kunnen leveren werkstress veroorzaakt. Door een te hoge werkdruk of door andere stressfactoren kan het zijn dat je geen grip meer krijgt op jouw werkzaamheden en dat is niet bepaald prettig werken. Voldoende rust kan helpen om gefocust te blijven. Liesbeth Sparks gaf nog meer tips hoe zij als zelfstandig historicus de rust bewaard.
4. Wees waakzaam, werkgevers
Beste opdracht-, en werkgevers, blijf waakzaam en blijf op die werknemers letten. Zij hebben zelf een verantwoordelijkheid om niet overwerkt te raken, maar als werkgever heb jij die verantwoordelijkheid ook. Karwan Fatah-Black hoopt bijvoorbeeld dat universiteiten ervoor zorgen dat wetenschappers de rust en tijd blijven hebben om goed onderzoek te kunnen doen.
5. Zekerheid
Zekerheid is meer dan alleen weten of je werk hebt of niet. Als werkgevers werkwijzen en – samenstellingen blijven veranderen, dan zorgt dat ook voor onrust. Het kan dan ook gaan over lesmethodes, zoals Renée ten Cate beschrijft. Stabiliteit kan door werkgevers en met behulp van de overheid gefaciliteerd worden.
Lees ook de eerdere artikelen in dit dossier: