Dossier Oorlog in Oekraïne – Blog: Help mee met het bewaren van bronnen over de Oorlog in Oekraïne
Op 23 februari 2022 vielen de strijdkrachten van de Russische Federatie het Oekraïense grondgebied binnen, annexeerden bepaalde regio’s en steden en voerden een reeks militaire aanvallen uit in het hele land. Sindsdien hebben de oorlogshandelingen tussen het Russische leger en de Oekraïense bevolking ongekende gevolgen gehad voor de situatie van de burgerbevolking, internationale betrekkingen en de wereldwijde voedsel- en energiecrisis, om een paar te noemen. Het is belangrijk om deze ingrijpende gebeurtenis in de Europese geschiedenis en de invloed hiervan op de wereldgeschiedenis en op de digitale cultuur te documenteren voor toekomstig historisch onderzoek. Vandaar deze oproep: help mee met het bewaren van online bronnen over de oorlog in de Oekraïne van het web.
De International Internet Preservation Coalition (IIPC) is een wereldwijde organisatie van tientallen erfgoedinstellingen die zich bezighouden met webarchivering. De aangesloten nationale bibliotheken, archieven, onderzoeksinstituten en het bekende Internet Archief zetten zich gezamenlijk in voor het bewaren van belangrijke bronnen van het web voor toekomstig onderzoek. De IIPC bouwt in dit netwerkverband wereldwijde webcollecties met actuele thema’s die door soms honderden conservatoren en collectiespecialisten worden samengesteld en bewaard bij Archive-It. In totaal zijn er achttien collecties – met thema’s als politiek, klimaat, sport, enzovoort – voor iedereen online beschikbaar voor historisch onderzoek. Eerder droeg de Koninklijke Bibliotheek (KB) namens Nederland bij aan onder meer de Climate Change-collectie en de Coronacollectie. Die laatste webcollectie wordt op dit moment gebruikt in het wetenschappelijke onderzoeksproject Navigating Stories in Times of Transition: The Covid-19 Pandemic as a Use Case-project van de Universiteit Twente en de Universiteit van Amsterdam. De lead curators van de internationale webcollectie Oorlog in Oekraïne zijn Vladimir Tybin en Anaïs Crinière-Boizet van de Bibliothèque nationale de France, en ondergetekende namens de KB en Nederland.
Wat we willen verzamelen
De IIPC wil historisch belangrijke websites bewaren over de oorlog in Oekraïne om zo de impact van dit conflict op de analoge en digitale geschiedenis en de offline en online cultuur in kaart te brengen. Het belangrijkste criterium is de waarde van een site als historische bron voor toekomstig onderzoek. Tot nu toe zijn er honderden sites verzameld; van nieuwsportals, overheidssites, ambassades, hulporganisaties en erfgoedsites tot sociale media en internetmemes. Dit alles stelt onderzoekers van de toekomst in staat om een beeld te krijgen van de digitale cultuur en de geschiedenis van de oorlog op het web. De eerste crawl vond plaats in augustus; in september zal opnieuw een serie sites worden bewaard.
Deze collectie wordt opgebouwd aan de hand van de volgende thema’s:
- algemene informatie over de militaire handelingen en conflicten;
- gevolgen van de oorlog voor de burgerbevolking;
- vluchtelingencrisis en internationale hulpverlening;
- politieke gevolgen;
- internationale betrekkingen;
- diasporagemeenschappen – Oekraïense bevolking over de hele wereld;
- mensenrechtenorganisaties;
- buitenlandse ambassades en diplomatieke betrekkingen;
- sancties van buitenlandse mogendheden tegen Rusland;
- gevolgen voor de handel in energie en voedingsmiddelen;
- publieke opinie: blogs/protestsites/activisten.
Uiteraard is deze lijst niet uitputtend. Daarom roepen wij ook de hulp in van het publiek om sites aan te dragen, mits deze binnen de kaders van de collectie passen.
De volgende soorten inhoud vallen buiten het bereik van de collectie:
- data-intensieve audio/video-inhoud (bijv. YouTube-kanalen);
- platforms voor sociale media, apps;
- besloten forums, intranetten of e-mailberichten (niet-gepubliceerd materiaal);
- inhoud die kwetsbare personen identificeert en hun veiligheid in gevaar brengt.
Een paar Nederlandse inzendingen:
1. Wat doet Nederland?, een verslag van dag-tot-dag van de Nederlandse defensiebijdrage aan Oekraïne.
2. A Dutch farmer in Ukraine, website van een Nederlands boerenbedrijf in het oosten.
3. Hulp voor dieren uit Oekraïne, site over ‘vluchtelingendieren’ in Nederland.
4. Helmen vol verhalen: stemmen uit Oekraïne, een site voor Nederlandse veteranen met een project van dagboeken van Oekraïense kunstenaars in de oorlog.
Hoe te helpen
Als u een website of webpagina hebt gevonden die past bij deze collectie, kunt u die toevoegen via een online formulier, dat hier is te vinden.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het IIPC Content Development Working Group Team via collaborative-collections@iipc.simplelists.com of de hashtag van de collectie volgen op Twitter, #iipcCDG. Updates worden gedeeld op deze site. Mocht u vragen hebben over de Nederlandse bijdrage, dan kunnen die worden gesteld via: webarchivering@kb.nl.
Verder lezen?
IIPC, Get Involved in Web Archiving the War in Ukraine 2022.
