Call For Papers: Amsterdamse levensverhalen, 1780-1940.

In oktober 2025 viert Amsterdam zijn 750e verjaardag. Ter gelegenheid daarvan wijdt De Moderne Tijd in het najaar van 2025 een themanummer aan de geschiedenis van de Nederlandse hoofdstad in de lange negentiende en vroege twintigste eeuw.

We willen met dit themanummer een bijdrage leveren aan een nieuwe en diversere ‘biografie’ van Amsterdam. In dehistoriografie is tot nu toe weinig aandacht geweest voor het alledaagse leven en de beleving van ‘gewone individuen’. Recentelijk heeft Bob Pierik met Zoveel leven voor de deur (Amsterdam, 2023) belangrijke nieuwe inzichten geleverd voor de zeventiende en achttiende eeuw. In dit themanummer vragen we ons af hoe het in de negentienden vroege twintigste eeuw voor verschillende individuen en groepen mensen was om in de stad te wonen, werken, studeren en uit te gaan; om door de stad te dwalen, andere mensen te ontmoeten, in- of uitgesloten te worden, je thuis te voelen of ontheemd.

Om antwoorden te vinden, willen we deskundigheid op het gebied van life writing en stadsgeschiedenis samenbrengen. Deze vakgebieden hebben de laatste decennia aan belang gewonnen in de geesteswetenschappen en sociale wetenschappen. Juist voor de lange negentiende en vroege twintigste eeuw, een periode waarin de dagboekcultuur bloeide, kan de kruisbestuiving tussen beide vakgebieden tot verdere nieuwe inzichten leiden. Een belangrijke vraag is daarbij welke theoretische en methodologische uitgangspunten ons kunnen helpen in het

historische onderzoek naar hoe de stad het ‘zelf’ vormt, en hoe levensverhalen en zelfconstructies de stad vormen.We willen in dit themanummer bovendien stilstaan bij de verschillende manieren waarop de stad zich manifesteert als sociaal-economische ruimte, culturele omgeving, historische plek of anderszins. Hoe gaan mensen om met de geschiedenis en de geografie van de stad; met teksten, beelden en discoursen over Amsterdam; met zijn architectuur; en met de levensverhalen van inwoners uit het verleden, zoals Rembrandt en Spinoza? Hoe verhoudt hun straat en buurt zich tot vormen van zelfpresentatie en processen van identiteitsvorming? En hoe vertellen mensen over veranderingen in de stad, veroorzaakt door crises, die van invloed zijn op hun dagelijks leven? Gezien de lange migratiegeschiedenis van Amsterdam, zijn we bijzonder geïnteresseerd in de verhalen van mensen met verschillende achtergronden. Hoe hebben migranten hun ervaringen in deze stad vormgegeven? Welke verhalen vertellen ze over de plaats van aankomst, hun (eerste) indrukken, kansen, uitdagingen en beperkingen van deze nieuwe omgeving?

Mogelijke thema’s zijn ook:

– Opgroeien in Amsterdam

– Ouder worden in Amsterdam

– Processen en gevoelens van in- en uitsluiting

– Plaatsen van aankomst

– Interculturele ontmoetingen en verbindingen

– Ervaringen met bepaalde plekken, zoals de haven, het Centraal Station, parken, theaters en markten

– Culturele tradities en praktijken van zelf-vertelling

– Collectieve rituelen en herdenkingen

Wij ontvangen graag uiterlijk 1 september 2024 je voorstel (200 – 250 woorden), inclusief inhoud en opzet. Vóór 15 september 2024 krijg je bericht van ons terug.

– De deadline voor de eerste versie van het artikel (ca. 6000 woorden) is 1 januari 2025.
– Elke bijdrage wordt intern, door de redactie, beoordeeld, en daarnaast nog door één of twee externe
(anonieme) beoordelaars. Plaatsing is dus niet gegarandeerd.
– Beeldessays zijn ook welkom.
– De bijdrage moet in principe in het Nederlands zijn; indien men in een andere taal wil schrijven, graag
contact opnemen met ondergetekenden.
– Voor auteursrichtlijnen, zie de website https://demodernetijd.nl/tijdschrift/.

Voor meer informatie:
– Babs Boter, Vrije Universiteit Amsterdam, b.boter@vu.nl
– Floris Meens, Radboud Universiteit, floris.meens@ru.nl